សិក្ខាសាលា​ស្តីពី​ការរៀបចំ​ការអភិរក្ស​តំបន់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​យោធា​ស្រុក​អន្លង់វែង

ដោយៈ​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​/​ឧ​ត្ត​រ​មាន​ជ័​យៈ​សិក្ខាសាលា​នេះ​ត្រូវបាន​រៀបចំឡើង​រយៈពេល​ពីរ​ថ្ងៃ គឺ​ពី​ថ្ងៃទី​៧ ដល់​ថ្ងៃទី​៨ ខែមករា ឆ្នាំ​២០២០ នៅ​សណ្ឋាគារ​ស្រងាំ​រី​សត លើ​ខ្នងភ្នំ​ដងរែក ជាប់​ព្រំប្រទល់​ដែន​ខែ្មរ​-​ថៃ ក្នុងស្រុក​អន្លង់វែង ខេត្ត​ឧ​ត្ត​រ​មានជ័យ ក្រោម​អធិបតីភាព​សម្តេច​ពិជ័យ​សេនា ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងការពារជាតិ ដោយមាន​ការសហការ​រៀបចំ​ដោយ ក្រុមការងារ​សាងសង់​វិមាន​ឈ្នះ ឈ្នះ រដ្ឋបាល​ស្រុក​អន្លង់វែង និង​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​។ មាន​មន្ត្រី និង​កងទ័ព​ប្រមាណ​២៨០ បាន​ចូលរួម​សិក្ខាសាលា​នេះ​។​
សិក្ខាសាលា​ផ្តោតលើ​ប្រធាន​ប​ទៈ​ការរៀបចំ​តំបន់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​យោធា​នៅ​ស្រុក​អន្លង់វែង​។​តើ​អន្លង់វែង​មាន​ចំណុច​ពិសេស​អ្វីខ្លះ​ចំពោះ​ពិភពលោក​? ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ដោយ បណ្ឌិត លី សុខ​ឃាង នាយក​មជ្ឈមណ្ឌល​សន្តិ​ភាព​អន្លង់វែង​។

​សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ បានប្រគល់ប័ណ្ណសរសើរដល់បណ្ឌិត លី សុខឃាង នាយកមជ្ឈមណ្ឌលសន្តិភាពអន្លង់វែង នៃមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ក្នុងនាមជាដៃគូសហការរៀបចំសិក្ខាសាលាមួយ អំពីការរៀបចំតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រយោធានៅស្រុកអន្លង់វែង ដែលប្រព្រឹត្តិទៅនៅថ្ងៃទី៧និង៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ នៅស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យ

​អន្លង់វែង មាន​ចំណុច​ពិសេស​ចំពោះ​ពិភពលោក​យ៉ាងហោចណាស់​ចំនួន​១៣ ដូចតទៅ​នេះ​៖
១. ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ពី​បរម​បុរាណ​: អន្លង់វែង ស្ថិតនៅក្នុង​រយៈ​ចម្ងាយ​កៀក​ទៅនឹង​ប្រាសាទ និង​តំបន់​ប្រវត្តិ សាស្ត្រ​បុរាណ​ដ៏​ស្រស់ស្អាត​ជាច្រើន​ដោយសារ​មូលហេតុ​នេះ​អន្លង់វែង​គឺជា​ទីតាំង​ពិ​សេសមួយ​សម្រាប់​សិក្សា​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នាពេល​ថ្មីៗ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា នៅតាម​បណ្តា​បរិវេណ​ខេត្តសៀមរាប​។​


២.​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នយោបាយ​:​អន្លង់វែង​គឺជា​ទីតាំង​នៃ​ចលនា​តស៊ូ​ចុងក្រោយ​របស់​ខ្មែរក្រហម​នៅមុន​ពេលធ្វើ​សមាហរណកម្ម​ចុះចូល​ជាមួយ​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ហេតុ​នេះហើយ​អន្លង់វែង​គឺជា​ទីតាំង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដ៏​សំខាន់​នៃ​គោលនយោបាយ​ឈ្នះ​-​ឈ្នះ​នៅក្នុង​ការតស៊ូ​អស់​រយៈពេល​យ៉ាងយូរ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា ដើម្បី​សម្រេចបាន​សន្តិភាប​ព​ផ្នែក​យោធា​និង​នយោបាយ​។​


៣.​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ជាតិ​:​អន្លង់វែង​ពោរពេញ​ទៅដោយ​សំណល់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​បន្សល់ទុក​ពី​រយៈកាល​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​ចុងក្រោយបង្អស់​នៃ​របប ប៉ុល ពត ក៏ដូចជា​ការបំផ្លិចបំផ្លាញ​នានា​បង្កឡើង​ដោយ​របប​ខ្មែរក្រហម​។​

៤. ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ពិភពលោក​: អន្លង់វែង ពោរពេញ​ទៅដោយ​សំណល់​នៃ​សង្គ្រាម ទីតាំង​សមរភូមិ និង​តំបន់​នានា​ដែល​បង្ហាញ​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កើតមានឡើង នា​សហ​សម័យ និង​អតីតកាល​ដ៏​យូរលង់​មកហើយ​។​


៥. ប្រវត្តិសាស្ត្រ​យោធា​:​នៅលើ​ផ្ទៃដី​ចម្ងាយ​៦៣​គីឡូម៉ែត្រ ដោយ​រាប់​ចាប់តាំងពី អន្លង់វែង ដល់ អូរ​ស្មាច់ ក្នុង​ខេត្ត​ឧ​ត្ត​រ​មានជ័យ ស័ក្តិសម​នឹងត្រូវ​ប្រកាស​ជា​ភូមិសាស្ត្រ​មួយ​សម្រាប់ «​ការអភិរក្ស​តំបន់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​យោធា​ជា​ផ្លូវការ​» ដែល​ផ្តើមចេញពី​ទស្សនវិស័យ​រួមគ្នា របស់​អតីត​សមាជិក​ខ្មែរក្រហម និង​កងទ័ព​កម្ពុជា​។ ភូមិសាស្ត្រ​នេះ នឹង​រាប់បញ្ចូល​ទាំង​អតីត​ជំរំ​ជនភៀសខ្លួន​នៅក្នុង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​១៩៨០​សម្រាប់​ការចងចាំ​និង​ការ​រំឭក​ដល់​ជ័យជម្នះ​របស់​បក្ស​កុម្មុយនីស្ត​កម្ពុជា​និង​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​បាន​នាំមក​នូវ សុខសន្តិភាព​ក្រោយពី​សង្គ្រាម អំពើ​ប្រល័យពូជសាសន៍ និង​អស្ថិរភាព​សង្គម​នយោបាយ​អស់​ជាច្រើន​ទសវត្សរ៍​កន្លងមក​។ ដោយមាន​ការយកចិត្ត​ទុកដាក់​និង​ការជំរុញ​របស់​រាជរ​ដ្ឋា​ភិ​បាល​កម្ពុជា​ទីតាំង​នៃ​អតីត​ជំរំ​តា​ទុំ​អាចជា​ទីក្រុង​ថ្មី​មួយ​របស់​ស្រុក​អន្លង់វែង ឬ​តំណាង​ឲ្យ​តំបន់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​យោធា​។ ជំរំ​តា​ទុំ ស្ថិតនៅ​ច្រាក់​ភ្នំ​ដែល​អាច​មើលឃើញ​ភូមិសាស្ត្រ​ដ៏​ល្វឹងល្វើយ ដែល​ខ្មែរក្រហម​ធ្លាប់​បានដាក់​មីន និង​បង្កើត​ទីតាំង​ប្រយុទ្ធ​ជាច្រើន​។ ជំរំ​តា​ទុំ​នេះ​បាននិងកំពុង​ក្លាយជា​ទីតាំង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​យោធា ប្រកបដោយ​សក្តានុពល​សម្រាប់​ការអភិរក្ស​។ នៅក្នុង​ស្រុក​អន្លង់វែង មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​អាច​បង្កើតជា​សារមន្ទីរ​តូច​មួយ ដែលមាន​បី​បន្ទប់​ដើម្បី​អប់រំ​និង​អាច​ទាក់ទាញ​ភ្ញៀវទេសចរ​។ បន្ទប់​ទីមួយ​រៀបចំ​និង​ដាក់តាំង​បង្ហាញ​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​ចលនា​តស៊ូ​របស់​ខ្មែរក្រហម​ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​១៩៦៥ ដល់​ឆ្នាំ​១៩៧៩ និង​ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​១៩៧៩​ដល់​ឆ្នាំ​១៩៩៩​។​បន្ទប់​ទី​ពីរ​រៀបចំ​និង​ដាក់តាំង​បង្ហាញ​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​កងទ័ព​ក​ម្ពុ​ជា​សម័យ​ទំនើប ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​១៩៧៧ ដល់​ឆ្នាំ​១៩៨៩ និង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៨៩​ដល់​ឆ្នាំ​១៩៩៩​។ បន្ទប់​ទី​បី ផ្តោតលើ​ការផ្សះផ្សា​រវាង​កង​យោធា​ទាំងពីរ ដោយ​ផ្តោត​សំខាន់​លើ​គោលនយោបាយ​ឈ្នះ​-​ឈ្នះ​។​បន្ទប់​ចុងក្រោយ​នេះ​ក៏​នឹង​ផ្តល់​ជាទី​តាំង​សម្រាប់​ឆ្លុះបញ្ចាំង​អំពី​យុទ្ធសាស្ត្រ​ឈ្នះ​-​ឈ្នះ និង​កម្មវត្ថុ​ស្នូល​ទាំង​ប្រាំ​នៃ​គោលនយោបាយ រួមមាន “​បែងចែក​, ផ្តាច់ខ្លួន​, បញ្ចប់​, ដាក់បញ្ចូល និង​អភិវឌ្ឍ​” ក៏ដូចជា ការអនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ឈ្នះ​-​ឈ្នះ ដែល​ឆ្លុះបញ្ចាំង​អំពី “​ដំណើរការ​ប្រតិបត្តិកា​រ​” យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្នាក់ជាតិ​នេះ​។ សមិទ្ធផល​បែបនេះ​អាចអនុវត្ត​បាន​តាម​បី​ដំណាក់កាល​។​ដំណាក់កាល​ទី​១:​ការអភិរក្ស​ភូមិសាស្ត្រ​ទាំងឡាយ​នៅក្នុង​ស្រុក​អន្លង់វែង​។​ដំណាក់កាល​ទី​២. ការអភិរក្ស​តំបន់​ទាំងឡាយ​នៅ​ខាងក្រៅ​ស្រុក​អន្លង់វែង​។​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា នឹង​ជ្រើសរើស​តំបន់​និង​រចនាសម្ព័ន្ធ​នានា​សម្រាប់​ការអភិរក្ស​នៅ​ខាងក្រៅ​ស្រុក​អន្លង់វែង ដោយ​រួម​សហការគ្នាជាមួយ​សហ​គម​ន៍​មូលដ្ឋាន​និង​បណ្តា​បញ្ញវន្ត ព្រមទាំង​ស្នើសុំ​ការអនុម័ត​ចុងក្រោយ​ពី​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​។​
​ដំណាក់កាល​ទី​៣៖ ការអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច និង​ការស្តារ​តំបន់​អន្លង់វែង​ឡើងវិញ​។​ការអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច និង​ការស្តារ​តំបន់​នេះ​ឡើងវិញ អាចបង្កើត​ឲ្យ​មានការ​អភិរក្ស​បែប​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​និង​បន្ត​ភាព​ឋិតថេរចីរកាល​តទៅ​មុខ​។ កិច្ចពិភាក្សា​នានា​ស្តីអំពី​ការបង្កើត​ជា​តំបន់​ដើម្បី​លើកទឹកចិត្ត​ដល់​ការវិនិយោគ​លើ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច ការអភិវឌ្ឍ និង​ការស្តារ​តំបន់​ឡើងវិញ នឹង​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៅក្នុង​ដំណាក់កាល​ទី​បី​នៃ​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​អភិរក្ស​នេះ​។​


៦.​តម្លៃ​វប្បធម៌​ជាតិៈ​អន្លង់វែង​គឺជា​ចំណុច​ប្រមូលផ្តុំ​នៃ​អតីតយុទ្ធជន​ខ្មែរក្រហម​ដែល​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការច្របាច់បញ្ចូលគ្នា​ជាមួយនឹង​មនុស្ស​ជំនាន់​ក្រោយ តាមរយៈ​ការ​ផ្តល់នូវ​ការប្រៀបធៀប រវាង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក្នុង​សម័យកាល​ចាស់ និង​សម័យកាល​ថ្មី​។​


៧. ទេសចរណ៍​ដោយ​ថ្មើរជើង ទេសចរណ៍​តាម​ទោចក្រយាន និង​ទេសចរណ៍​តាម​រ៉ឺម៉ក​កង់​បីៈ ដោយសារ​តែមាន​ផ្លូវ​ភ្ជាប់​ជាច្រើន​ខ្វាត់ខ្វែង​ក្រាល​លាតសន្ធឹង​រហូត​ទៅ​ដល់​បន្ទាត់​ព្រំដែន ក៏ដូចជា​ទៅកាន់​ទីតាំង​និង​តំបន់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នានា តំបន់​អន្លង់វែង គឺជា​ទីកន្លែង​ទេសចរណ៍​ដ៏​វិសេសវិសាល​មួយ ដែល​អាច​ទាក់ទាញ​ក្រុម​ទេសចរ​បែប​ផ្សងព្រេង និង​ក្រុមយុវជន​ដទៃទៀត ឲ្យ​សង្កេតឃើញ​អំពី​ទិដ្ឋភាព​ជាក់ស្តែង​នានា​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា ដោយ​កត្តា​នេះ​ត្រូវបាន​លុបបំបាត់​ចេញពី​តំបន់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ពិសេសៗ ដទៃទៀត​នៅក្នុង​តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​។​


៨. ឱកាស​ក្នុងការ​វិ​និ​យោ​គៈ​លាតសន្ធឹង​រវាង​ព្រំដែន​នៃ​ប្រទេស​ដែលមាន​សេដ្ឋកិច្ច​រីកដុះដាល​ចំនួន​ពីរ​នៅក្នុង​តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​, អន្លង់វែង បង្កើតជា​ឱកាស​ដ៏​ប្រសើរ​សម្រាប់​ការវិនិយោគ​នៅក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍ ជំនួញ​ផ្នែក​រូបិយវត្ថុ​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ និង​ការវិនិយោគ​នៅក្នុង​វិស័យ​កម្សាន្ត​ផ្សេងៗ​ទៀត​។​


៩. តំបន់​បេតិកភណ្ឌ​ពិភពលោក – ភ្នំ​ដងរែក – អច្ឆរិយ​បរិស្ថានៈ ស្ថិតនៅក្នុង​រយៈ​ចម្ងាយ​យ៉ាង​កៀក​បង្កើយ ដោយ​ចំណាយ​ថេរវេលា​ធ្វើដំណើរ​ដោយ​រថយន្ត​ប្រមាណ​ជាង​៣០​នាទី អន្លង់វែង​គឺជា​លំនៅ​នៃ​អច្ឆរិយ​បរិស្ថាន​ដ៏​សម្បូរបែប ដែល​រួមមាន​ពយ​នៃ​ជម្រាលភ្នំ​ស្ថិតនៅ​កៀក​នឹង​ព្រំដែន​ដែល​អាច​មើលឃើញ​ប្រទេស​ថៃ ទឹកធ្លាក់ ព្រៃព្រឹក្សា និង​ផ្លូវ​ជម្រាល​នានា​។​


១០. ការសន្ទនា​តទល់​គ្នា​រវាង​អតីតយុទ្ធជន​ខ្មែរក្រហម និង​អ្នក​រស់រានមានជីវិត​ពី​របប​ខ្មែរក្រហមៈ ដោយមាន​ការជួយ​សម្រប​សម្រួល​ពី​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា សហការ​ជាមួយនឹង​ក្រសួងទេសចរណ៍ ភ្ញៀវទេសចរ​បរទេស​និង​ខ្មែរ​ទូទៅ ទទួលបាន​ឱកាស​ពី​១៥​ទៅ​៣០​នាទី ក្នុងការ​ស្តាប់​ការនិទាន​រឿងរ៉ាវ និង​ធ្វើការ​សួរ​សំណួរចម្លើយ​ទៅកាន់​អតីតយុទ្ធជន ឬ​កងទ័ព​ផ្តាច់ខ្លួន​ខ្មែរក្រហម និង​អ្នក​រស់រានមានជីវិត​ពី​របប​ខ្មែរក្រហម​។ សកម្មភាព​នេះ មិន​ត្រឹមតែ​ជាការ​និទាន​រៀបរាប់​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​តែប៉ុណ្ណោះ​ទេ ក៏ប៉ុន្តែ​សកម្មភាព​នេះ​អាចបង្កើត​ចំណូល​ដល់​អតីតយុទ្ធជន​ខ្មែរក្រហម ឬ​អ្នក​រស់រានមានជីវិត​ពី​របប​ខ្មែរក្រហម ដែលមាន​វ័យ​ចំណាស់ ឬ​មាន​កម្រិត​ចំណូល​ទាប​ថែម​ទៀតផង​។​


១១. ការនាំ​ផ្លូវ​ទេសចរ​ទៅកាន់​តំបន់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នានា ដោយ​អតីតយុទ្ធជន​ខ្មែរក្រហម និង​អ្នក​រស់រានមានជីវិត​ពី​របប​ខ្មែរក្រហមៈ ដោយមាន​ការជួយ​សម្រប​សម្រួល​ពី​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា សហការ​ជាមួយនឹង​ក្រសួងទេសចរណ៍ ភ្ញៀវទេសចរ​បរទេស​និង​ខ្មែរ​ទូទៅ នឹង​អាចធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​រយៈពេល​ពី​១​ម៉ោង​ទៅ​៣​ម៉ោង ទៅកាន់​ទីតាំង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នានា​ដោយមាន​មគ្គុទ្ទេសក៍​ទទួល​បានកា​រ​បណ្តុះបណ្តាល​ពី​ក្រសួងទេសចរណ៍​និង​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា ជា​អ្នក​នាំ​ផ្លូវ​។ សកម្មភាព​នេះ មិន​ត្រឹមតែ​ជាការ​និទាន​រៀបរាប់​អំពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​តែប៉ុណ្ណោះ​ទេ ក៏ប៉ុន្តែ​សកម្មភាព​នេះ​អាចបង្កើត​ចំណូល ដល់​អតីតយុទ្ធជន​ខ្មែរក្រហម ឬ​អ្នក​រស់រានមានជីវិត​ពី​របប​ខ្មែរក្រហម ដែលមាន​វ័យ​ចំណាស់ ឬ​មាន​កម្រិត​ចំណូល​ទាប​ថែម​ទៀតផង​។​


១២. មេរៀន​ពិសេស​ដែល​កម្រ​រកបាន​ស្តីអំពី សន្តិភាព ផ្តល់ជូន​ទស្សនិកជន​មកពី​តំបន់​ប្រជាជាតិ​អាស៊ាន សហរដ្ឋអាមេរិក និង​សហភាព​អឺរ៉ុបៈ អន្លង់វែង តំណាង​ឲ្យ​ករណី​សិក្សា​ដ៏​កម្រ​មួយ ដែល​បង្ហាញថា​តើក​ត្តា​ជំរុញ​ទឹកចិត្ត​ដ៏​ត្រឹមត្រូវ លើ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និង​នយោបាយ ក៏ដូចជា​កត្តា​បង្អាក់​ទឹកចិត្ត ក្នុងការ​ជ្រោមជ្រែង​ឲ្យ​មាន​បទ​ឈប់​បាញ់ ការទម្លាក់​អាវុធ និង​សមាហរណកម្ម​សាជាថ្មី ព្រមទាំង​ការចូលរួម​ផ្នែក​ស៊ីវិល នៅក្នុង​ប្រទេស​នានា ត្រូវបាន​ញ៉ាំ​ញី​យ៉ាងដូច​មេ្ត​ច​ខ្លះ​ដោយ​ជម្លោះផ្ទៃក្នុង​។​


១៣.​ការអភិរក្ស​និង​ការបង្ហាញ​ទីតាំង​បូជាសព ប៉ុល ពត ទៅកាន់​ពិភពលោកៈ ផ្អែកលើ​ទស្សនៈ​និង​អនុសាសន៍​ទាំងឡាយ ពី​អ្នកជំនាញ​គូស​ប្លង់​លំដាប់​ពិភពលោក មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា​អាច​សម្របសម្រួល​ឲ្យ​មានការ​អភិវឌ្ឍ ឬ​ការស្តារ​ទីតាំង​បូជាសព​ឡើងវិញ អនុលោម​ទៅតាម​នៃ​សារាចរ​ណែនាំ​លេខ​១៣​សរណរ របស់​រាជ​រដ្ឋា​កម្ពុជា ស្តីពី “​ការថែរក្សា រៀបចំ​ទុកដាក់​អដ្ឋិធាតុ​ប្រជាជន​រងគ្រោះ​ដោយ​អំពើ​ប្រល័យពូជសាសន៍ ក្នុង​របប​កម្ពុជា​ប្រជាធិបតេយ្យ (១៩៧៥-១៩៧៨) និង​ការរៀបចំ​តំបន់​អន្លង់វែង​ឲ្យ​ទៅជា​តំបន់​ទេសចរណ៍​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​”​។ តាមរយៈ​ការពិភាក្សា​ជាមួយនឹង​អ្នកជំនាញ​គូស​ប្លង់​រូបនេះ មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា នឹង​សាងសង់​សំណង់​នៅ​ជុំវិញ​ទីតាំង​ផ្នូរ ដែល​ដំបូល​មាន​សណ្ឋាន ដូចជា​ធាងត្នោត​។ ទស្សនាទាន​ធាងត្នោត បង្កប់​នូវ​អត្ថន័យ​ច្រើនយ៉ាង​។ យោងតាម​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ខ្មែរក្រហម​បាន​ប្រើប្រាស់​ធាងត្នោត​ដើម្បី អារ ក ជនរងគ្រោះ​ស្លូតត្រង់​។ ការប្រើប្រាស់​ធាងត្នោត អាចធ្វើ​ឲ្យ​មានការ​ចងចាំ​អំពី​ការសម្លាប់​យ៉ាង​ឃោរឃៅ​ទៅលើ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ដែល​ធ្លាប់​រស់នៅ​ឆ្លងកាត់​របប ប៉ុល ពត​។ បន្ថែម​លើសពីនេះទៅទៀត បើ​ផ្អែកលើ​ទិដ្ឋភាព​វប្បធម៌​វិញ សព​ដែល​មិន​ទទួលបាន​ការគោរព តែងតែ​ត្រូវបាន​គ្រប​ដោយ​ធាងត្នោត ដោយសារតែ​មូលហេតុ​នេះ ជំនួសមុខ​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទាំងមូល ការប្រើប្រាស់​ធាងត្នោត​នៅលើ​ទីតាំង​នេះ គឺជា​ការបង្ហាញ​ពី​ភាពអាម៉ាស់​មួយ​។ គោលបំណង​នៃ​ការស្តារ​ទីតាំង​នេះ​ឡើងវិញ គឺ​ដើម្បី​ធានា​ឲ្យ​ប្រាកដថា ឈ្មោះ​របស់ ប៉ុល ពត នៅតែមាន​ពាក់ព័ន្ធ​ជា​រៀងរហូត​ជាមួយនឹង «​របប​វាលពិឃាដ​» នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​៕​សរន

ទិដ្ឋភាពនៃដំណើរការសិក្ខាសាលា
ទិដ្ឋភាពនៃដំណើរការសិក្ខាសាលា
ទិដ្ឋភាពនៃដំណើរការសិក្ខាសាលា
ទិដ្ឋភាពនៃដំណើរការសិក្ខាសាលា