វីរុសថ្មីដូចគ្នានឹងវីរុសសា(SARS)បានសម្លាប់មនុស្ស១៧នាក់ហើយនៅចិន និង៥៧១នាក់ទៀតបានឆ្លងវា នៅពេលវីរុសចម្លងរវាងមនុស្សនេះ ធ្វើដំណើរឆ្ងាយទៅដល់កូរ៉េ ជប៉ុន ថៃនិងអាម៉េរិកតាមរយៈអ្នកដំណើរ ជាហេតុនាំអោយមានការព្រួយបារម្ភអំពីការឆ្លងរាលដាលធំធេងដោយសារវាកើតចំពេលមនុស្សរាប់រយលាននាក់ធ្វើដំណើរក្នុងអំឡុងពេលចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ប្រជាជនចិន។
ប្រទេសជាច្រើនបានបង្កើនការត្រួតពិនិត្យសុខភាពអ្នកដំណើរចូលមកពីចិន ជាពិសេសពីទីក្រុងវូហានដែលមានប្រជាជន១១លាននាក់ហើយដែលឥឡូវត្រូវបង្ខាំងនៅដាច់ពីគេ ។
ខាងក្រោមនេះជាអ្វីដែលអ្នកគួរយល់ដឹងអំពីវីរុសនេះ៖
-អ្វីជាកូរ៉ូណាវីរុស?
កូរ៉ូណាវីរុស ជាផ្នែកមួយនៃក្រុមវីរុសធំមួយ ដែលបង្កជម្ងឺចាប់ពីផ្តាសាយធម្មតាដល់ជម្ងឺធ្ងន់ធ្ងរ ដូជាជម្ងឺសាដែលបានសម្លាប់មនុស្សជិត៨០០នាក់កាលពីជាងដប់ឆ្នាំមុន។វាជាវីរុសចម្លងតាមខ្យល់ រាលដាលស្រដៀងគ្នានឹងវីរុសផ្តាសាយដែរ។
-តើមានរោគសញ្ញាដូចម៉េច?
ឈឺក្បាល ហៀរសំបោរ ក្អក ឈឺបំពង់ក ដកដង្ហើមខ្លីៗ ហើយបើវីរុសរាលចូលផ្លូវដង្ហើម វាបណ្តាលអោយរលាកសួត ហើយមនុស្សចាស់ អ្នកមានជម្ងឺបេះដូងនិងអ្នកមានប្រព័ន្ធស៊ាំរាងកាយខ្សោយ ងាយរងគ្រោះជាងគេពីការវាយលុករបស់វា។
-វាថ្មីទាំងស្រុង
ភ្នាក់ងារបង្កជម្ងឺនេះទំនងជាមិនត្រូវបានគេស្គាល់ពីមុនក្នុងចំណោមកូរ៉ូណាវីរុស ដែលបង្កជម្ងឺផ្សែងផ្សេងចាប់ពីផ្តាសាយធម្មតា ដល់ជម្ងឺផ្លូវដង្ហើមធ្ងន់ធ្ងរ(សារ)ដែលបានសម្លាប់មនុស្ស៣៤៩នាក់នៅចិនដីគោកនិង២៩៩នាក់នៅហុងកុងរវាងឆ្នាំ២០០២និង២០០៣។
អាណូត ហ្វុងតាណែត ប្រធាននាយកដ្ឋានវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រនៅក្រុងប៉ារីស បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានបារាំងថាប្រភេទវីរុសបច្ចុប្បន្នដូចជានឹងវីរុសសា(SARS) ៨០ភាគរយ។
ចិនបានចែករំលែកបណ្តុំពន្ធុនៃកូរ៉ូណាវីរុសនេះជាមួយសហគមន៍វិទ្យាសាស្ត្រអន្តរជាតិ។វាត្រូវគេដាក់ឈ្មោះថា2019-nCoV។
-វាចម្លងរវាងមនុស្ស
អង្គការសុខភាពពិភពលោក(WHO)បាននិយាយកាលពីថ្ងៃចន្ទថា ខ្លួនជឿថាសត្វជាប្រភពដើមនៃការផ្ទុះជម្ងឺនេះ និងអាជ្ញាធរក្រុងវូហានកំណត់ថា ផ្សារលក់អាហារសមុទ្រមួយ(រួមទាំងសត្វរស់)ក្នុងទីក្រុងនេះជាប្រភពដើម។
តែចិនក្រោយមកបានអះអាងថា មានភស្តុងតាងដែលថាវីរុសនេះ ឥឡូវចម្លងពីមនុស្សទៅមនុស្ស ទោះជាអ្នកជម្ងឺខ្លះមិនបានប៉ះពាល់ឬទៅកាន់ផ្សារនោះក៏ដោយ។
មនុស្សជិត៦០០នាក់នាក់(៥៧១នាក់)ត្រូវបានបញ្ជាក់ថាឆ្លងវីរុសនេះ ភាគច្រើននៅទីក្រុងវូហាន។លី ប៊ីន មន្ត្រីនៅគណៈកម្មាធិការសុខាភិបាលជាតិចិន បាននិយាយកាលពីថ្ងៃពុធថា មនុស្សជាង១ពាន់នាក់ស្ថិតក្រោមការតាមដានវេជ្ជសាស្ត្រដោយសង្ស័យថាឆ្លងវីរុសនេះ។
អ្នកជំនាញម្នាក់នៅមហាវិទ្យាល័យក្រុងឡុងដ៍ បាននិយាយថា វីរុសទំនងជាចម្លងតាមដំណក់ទឹកក្នុងខ្យល់អាកាស ដោយសារតែអ្នកជម្ងឺកណ្តាស់ឬក្អក។
ពួកវេជ្ជបណ្ឌិតនៅហុងកុងបានប៉ាន់ស្មានថា វីរុសនេះបានចម្លងមនុស្ស១.៣៤៣នាក់នៅវូហាន ដែលចំនួននេះប្រហាក់ប្រហែលគ្នានឹងការវាយតំលៃរបស់មហាវិទ្យាល័យImperial Collegeនៅក្រុងឡុងដ៍ដែលថាមានចំនួន១.៧០០នាក់បានឆ្លង។
-វាស្លូតជាងសា(SARS)
បើធៀបនឹងវីរុសSARS កូរ៉ូណាវីរុស2019-nCoVនេះទំនងជាវាយប្រហារតិចជាង និងពួកអ្នកជំនាញនិយាយថា ចំនួនមនុស្សស្លាប់ក៏ទាបជាងដែរ។
-អាចជាគ្រោះអាសន្នសុខភាពសាធារណៈជាអន្តរជាតិដែរឬទេ?
អង្គការWHOបាននិយាយកាលពីថ្ងៃពុធទី២២មករាថា ខ្លួននឹងប្រកាសថាតើវាជាគ្រោះអាសន្នសុខភាពសាធារណៈជាអន្តរជាតិដែរអត់នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដោយរង់ចាំទទួលព័ត៌មាននិងវាយតំលៃសភាពការណ៍។
វីរុសនេះតាំងពីមុនមក ក្រៅពីចិនត្រូវបានគេរាយការណ៍ថារកឃើញនៅ ថៃ ជប៉ុន តៃវ៉ាន់ កូរ៉េខាងត្បូង ម៉ាកាវនិងអាម៉េរិក។
សូមបញ្ជាក់ថា តាំងពីកកើតអង្គការនេះមក វាទើបប្រកាសគ្រាអាសន្នសុខភាពសាធារណៈជាអន្តរជាតិ៥លើកប៉ុណ្ណោះ រួមមានការផ្ទុះជម្ងឺផ្តាសាយបក្សីបង្កដោយវីរុសH1N1នៅឆ្នាំ២០០៩ដែលបានសម្លាប់មនុស្សជាង២០០.០០០នៅទូទាំងពិភពលោក។
ការផ្ទុះជម្ងឺ ស្វិតដៃជើងនៅប៉ាគីស្ថាន អាហ្វហ្គានីស្ថាននិងនីហ្សេរីយ៉ាក៏ត្រូវបានប្រកាសថាជាគ្រោះអាសន្នសុខភាពសាធារណៈជាអន្តរជាតិមួយនៅឆ្នាំ២០១៤។បន្ទាប់មកជម្ងឺ អេបូឡា នៅ៣ប្រទេសនៃទ្វីបអាហ្វ្រិកចាប់ពីឆ្នាំ២០១៤ដល់២០១៦ ក៏ចាត់ទុកជាគ្រោះអាសន្នសុខភាពសាធារណៈអន្តរជាតិ។មនុស្សជិត៣០.០០០នាក់បានឆ្លង និងជាង១១.០០០នាក់បានស្លាប់។
ជម្ងឺហ្ស៊ីកា(Zika)ដែលចម្លងដោយសារមូសនៅអាម៉េរិកខាងត្បូងនៅឆ្នាំ២០១៦ក៏ត្រូវបានចាត់ទុកជាគ្រោះអាសន្នសុខភាពសាធារណៈអន្តរជាតិផងដែរ៕ប្រែសម្រួល៖វាសនា