ដោយ៖ គន្ធា
មណ្ឌលគិរី៖ប្រជាពលរដ្ឋ រស់នៅភូមិពូទ្រូ ឃុំសែនមនោរម្យ ស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរី (ភូមិជនជាតិដើម ភាគតិចពូណង ”ព្នង”) ប្រមាណជា ៦០ គ្រួសារ កំពុងមានវិវាទដីធ្លី ជាមួយលោក សាន សូត្រ នោះ បានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា អ្នកភូមិពូទ្រូ បានប្តឹងទៅគ្រប់ស្ថាប័ន នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី និងគណៈកម្មាធិការ សិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជា ឱ្យជួយអន្តរាគមន៍ ផ្តល់យុត្តិធម៌ ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ និងចាប់ជនល្មើស ផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់ ក៏ប៉ុន្តែមិនត្រឹមតែដោះស្រាយ មិនទាន់បាននោះទេ បែរជាកាន់តែស្មុគ្រស្មាញទៅវិញ។
ប្រជាពលរដ្ឋមួយរូប ឈ្មោះ ធី មានប្រពន្ធ ជាអនុប្រធានភូមិពូទ្រូ ឃុំសែនមនោរម្យ ស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរី (ភូមិជនជាតិដើម ភាគតិចពូណង ”ព្នង”) និងជាប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ ក្នុងចំណោម ប្រជាពលរដ្ឋ ប្រមាណជា ៦០ គ្រួសារ កំពុងមានវិវាទដីធ្លី ជាមួយលោក សាន សូត្រ ហៅ ប្លោក ដោយលោកបញ្ជាក់ថា លោកសាន សូត្រ បានទិញដីពីបងប្អូន ជនជាតិដើមភាគតិច មិនដល់ ១០ គ្រួសារផង ហើយក្នុងចំណោម អ្នកទាំងនោះ ក្នុងមួយគ្រួសារ មិនមានដី ២០ ហិកតា ឬ ៦០ ហិកតា នោះទេ។ ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋ ជាច្រើនផ្សេងទៀត មិនបានលក់ ឬមិនមានដីលក់ឱ្យ លោក សាន សូត្រ នោះទេ តែបែរមានឈ្មោះ ជាអ្នកលក់ដីឱ្យ។
លោកបានបញ្ជាក់ថាៈ ” គេទិញដីមានក្បាល ប្រវែង ១០០ ឬ ៩០ ម៉ែត្រ និងបណ្តោយតែ ១០០ ឬ ៣០០ ម៉ែត្រ តែក្នុងឯកសារ បែរជាទំហំ ១០០ ឬ ៩០ ម៉ែត្រ គុណនឹង ២.០០០ ម៉ែត្រ (១៨ ទៅ ២០ ហិកតា) ទាំងអស់ស្មើៗគ្នាតែម្តង ” ។ លោកបានបន្តថាៈ ” ក្នុងដីកាតុលាការ ហាមឃាត់ដីទំហំ ១៧០ ហិកតា ប៉ុន្តែជាក់ស្តែង ក្រុមលោក សាន សូត្រ រំលោភយកដីចំការ ដីកប់សព និងភ្នំសែនព្រេន ស្ទើអស់មួយភូមិទៅហើយ ប្រហែលជា ១.០០០ ហិកតា ផងមិនដឹង”។
ចំណែកអ្នកគ្រូ ភិន ស្រីពៅ ជាគ្រូបង្រៀន នៅសាលាបឋមសិក្សាស្រែអ៊ី ក្នុងឃុំសែនមនោរម្យ អ្នកគ្រូ ក៏ត្រូវបានលោក សាន សូត្រ យកដីរបស់គាត់ផងដែរ ដោយក្រុមគ្រួសារ អ្នកគ្រូ មិនបានលក់ដីឱ្យលោក សាន សូត្រ នោះទេ ប៉ុន្តែដីរបស់គាត់ បែរជាត្រូវលោក សាន សូត្រ ទន្ទ្រានយកដែរ”។
អ្នកគ្រូ បានបន្តទៀតថា កាលពី ៤ ខែមុន (ថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩) ក្រុមលោក សាន សូត្រ បាននាំកម្មករឯកជន មកពីខេត្តព្រះវិហារ និងខេត្តសៀមរាប ជាង ១០០ នាក់ មកលួចបំផ្លាញ បង្គោលរបង ផលដំណាំ និងផ្ទះចាំចំការ ប្រជាពលរដ្ឋ (លួចធ្វើស្ងាត់ៗ តាំងពីព្រឹកព្រលឹមស្រាងៗ) ដោយមិនមានមន្ត្រី អាជ្ញាធររដ្ឋ ចូលរួមជាមួយនោះឡើយ។
លើសពីនេះទៀត សាលាស្រុកអូររាំង លោកស្រី មេឃុំសែនមនោរម្យ មេប៉េអឹមស្រុក ក៏បានហាមឃាត់ (ក្រោយបំផ្លាញជិតរួចរាល់) តែមិនស្តាប់តាម និងក៏បានសួរនាំ អំពីច្បាប់អនុញ្ញាត ក្នុងការនាំកម្លាំងឯកជន មកលួចដករបង ប្រជាពលរដ្ឋ ប៉ុន្តែគ្មានការបង្ហាញ ឯកសារច្បាប់ ជាក់លាក់ឡើយ ដោយគ្រាន់តែថា មានព្រះរាជអាជ្ញា និងធ្វើតាមដីកាតុលាការ ខេត្តមណ្ឌលគិរី។ ហេតុនោះហើយ ទើបប្រជាពលរដ្ឋ បានប្តឹងទៅគ្រប់ស្ថាប័ន នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី និងខាងសិទិ្ធមនុស្ស របស់សម្តេចតេជោ “គណៈកម្មាធិការសិទិ្ធមនុស្សកម្ពុជា” ឱ្យជួយអន្តរាគមន៍ ផ្តល់យុត្តិធម៌ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ និងចាប់ជនល្មើស ដាក់គុកតាមច្បាប់។
អ្នកគ្រូ បានបន្តទៀតថា បច្ចុប្បន្ន បើទោះមិនទាន់ មានការដោះស្រាយ ក៏ប្រជាពលរដ្ឋ បានចូលទៅ ដណ្តើមកាន់កាប់ និងអាស្រ័យផលឡើងវិញ លើដីដែលលោក សាន សូត្រ រំលោភយកនោះមកវិញ បានហើយ។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ លោកស្រី ថ្វាន់ ត្រែល មេឃុំសែនមនោរម្យ បានថ្លែងប្រាប់គណៈប្រតិភូ នៃគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាថា “ចំពោះករណីទំនាស់ដីធ្លី រវាងបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ជនជាតិដើមភាគតិច (ព្នង) ជាមួយលោក សាន សូត្រ លោកស្រី មិនបានដឹងឮ អំពីឯកសាររបស់ លោកសាន សូត្រ នោះទេ ពីព្រោះឯកសារទាំងនោះ បានកើតមានតាំងពីមេឃុំ អាណត្តិមុនម្ល៉េះ និងមិនមានតម្កល់ទុក នៅក្នុងសាលាឃុំឡើយ ហើយលោកស្រី ទើបតែឡើងជាមេឃុំ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែកលោក សៀក មុន្នី អភិបាលស្រុកអូររាំង បានថ្លែងប្រាប់ អ្នកសារព័ត៌មាន នៅសាលាឃុំ កាលពីរសៀល ថ្ងៃទី៤ ខែមីនា ដែរថា ឯកសារដីធ្លីទាំងនោះ មានយូរណាស់ហើយ មុនពេលលោក មកកាន់តំណែងទៅទៀត។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី រដ្ឋបាលស្រុក បានព្យាយាមដោះស្រាយជា ច្រើនលើកមកហើយ តែមិនទាន់មានលទ្ធផលអ្វីទេ ព្រោះពេលរដ្ឋបាលស្រុក អញ្ជើញភាគីទំនាស់ លោក សាន សូត្រ ឱ្យមកដោះស្រាយ តែគាត់មិនចូលខ្លួន មកដោះស្រាយ ជាមួយភាគីប្រជាពលរដ្ឋ តាមការអញ្ជើញនោះទេ។ ភាគីលោក សាន សូត ក៏មិនបានបញ្ជាក់ ពីមូលហេតុដែរ ។ ដូច្នេះសាលាស្រុក បានធ្វើរបាយការណ៍ ដាក់ជូនសាលាខេត្ត ដើម្បីពិនិត្យហើយដែរ។
លោកបានបន្តថា ដើម្បីការពារសិទិ្ធ និងផលប្រយោជន៍ របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក្នុងមូលដ្ឋានរបស់លោក និងផ្អែកតាមការចង្អុលបង្ហាញ របស់លោកអភិបាលខេត្ត សាលាស្រុក នឹងទុកពេលអោយភាគី លោកសាន សូត្រ រយៈពេល ១៥ ថ្ងៃ ដើម្បីចូលមកបំភ្លឺ និងដោះស្រាយជាមួយប្រជាជន ដែលរងផលប៉ះពាល់ ក្នុងករណីមិនចូលខ្លួន មកដោះស្រាយទេ សាលាស្រុក នឹងសម្រេចតាម ឯកសារភស្តុតាង និងការអះអាង ប្រជាពលរដ្ឋ រួមទាំងលទ្ធផលអង្គេត កន្លងមក របស់សាលាស្រុក ក៏ដូចជាយោបល់របស់ ក្រុមប្រឹក្សាឃុំសែនមនោរម្យ ដោយអនុញ្ញាតអោយប្រជាពលរដ្ឋ ចូលកាន់កាប់ និងអាស្រ័យផល លើដីរបស់ពួកគេ ជាធម្មតាដូចដើមវិញ ហើយចំពោះដីណា ដែលលោក សាន សូត្រ បានទិញពិតប្រាកដ ពីប្រជាពលរដ្ឋ ផ្អែកតាមការអះអាង របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលបានលក់ឱ្យ លោក សាន សូត្រ កន្លងមក សាលាស្រុក នឹងទុកជូនលោកដដែល ដោយមិនមានអ្នកណា អាចបំពានយកបានឡើយ។
ចំពោះករណីនេះ លោក ស្វាយ សំអ៊ាង អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី មិនទាន់អាចសុំការបញ្ជាក់បានទេ ប៉ុន្តែកន្លងមក បញ្ហាដូចគ្នានេះ និងករណីបោះបង្គោល មិនប្រក្រតីមួយចំនួន រដ្ឋបាលខេត្ត បានដកហូត និងរឹបអូសមករក្សាទុក រាប់ពាន់ហិកតា មកហើយ៕v
