​ប្រែ​សម្រួលៈ​បំណង​(​ដេល្លី​ម៉េល​)៖​ចិន​កាលពី​ថ្ងៃ​ពុធ​ទី​២២​កុម្ភៈបាន​និយាយថា ខ្លួន​មាន​កង្វល់​ដោយសារតែ​ការបង្កើន​កម្លាំងយោធារ​បស់​ជប៉ុន តែរដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​តូ​ក្យូ​បាន​វាយបក​វិញ​អំពី​ទំនាក់ទំនង​យោធា​របស់​រដ្ឋាភិបាល​​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​ជាមួយ​រុស្ស៊ី​និង​ការសង្ស័យថា​ចិន​ប្រើ​បា​ឡុង​ចារកម្ម​ទៀតផង នេះ​បើ​តាម​ការ​ឆ្លើយឆ្លង​សម្តី​រវាង​មន្ត្រី​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​ក្នុងអំឡុង​កិច្ចពិភាក្សា​សន្តិសុខ​ផ្លូវការ​លើកដំបូង​របស់​មហាអំណាច​​អា​ស៊ី​ទាំង​ពីរ​ក្នុង​រយៈពេល​បួន​ឆ្នាំ​មកនេះ ​។​

​កិច្ច​ពិភាក្សា​ក្នុងបំណង​បន្ថយ​ភាព​តានតឹង​រវាង​ប្រទេស​មាន​សេដ្ឋកិច្ច​ធំ​បំផុត​ទី​ពីរ និង​ទី​បី​ក្នុង​លោក កើត​ឡើង​នៅ​ពេល​រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​តូ​ត្យូ បារម្ភ​ថា​ចិន​ប៉េកាំង​នឹង​ប្រើ​កម្លាំង​ដើម្បី​ដណ្តើម​កោះ​តៃវ៉ាន់​​មក​គ្រប់គ្រង​ក្រោយ​ការវាយប្រហារ​របស់​រុស្ស៊ី​លើ​អ៊ុ​យក្រែន ដែល​អាច​ទាញ​ជប៉ុន​អោយចូល​ពាក់ព័ន្ធ​និង​រំខាន​ដល់​ពាណិជ្ជកម្ម​សកល​។​

​ជប៉ុន​កាលពី​ខែ​ធ្នូ បាន​និយាយថា ខ្លួន​នឹង​បង្កើន​ចំណាយ​យោធា​មួយ​ជា​ពីរ​នៅ​ប្រាំ​ឆ្នាំ​ទៅ​មុខ​អោយ​ស្មើនឹង​២​ភាគរយ​នៃ​ផលិតផល​សរុប​ក្នុងស្រុក​របស់​ខ្លួន គឺប្រហែ​ល​៣២០​ពាន់​លាន​ដុល្លារ ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​​សកម្មភាព​យោធា​របស់​ចិន​។​រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​ប៉េកាំង ដែល​បាន​បង្កើន​ចំណាយ​យោធា​៧,១​ភាគរយ​កាលពី​ឆ្នាំមុន ចំណាយ​លើស​ជប៉ុន​ជាង​បួន​ដ​ងលើ​កងកម្លាំង​របស់​ខ្លួន​។​

​រដ្ឋាភិបាល​ទីក្រុង​តូ​ក្យូ​មាន​ផែនការ​រក​អោយបាន​កាំជ្រួច​ចម្ងាយ​ឆ្ងាយ​ឡើង​ដែល​អាច​វាយប្រហារ​ដល់​ចិនដីគោក​និង​ស្តុក​ទុក​គ្រាប់រំសេវ ដែល​ខ្លួន​ត្រូវការ​ដើម្បី​ប្រើ​ក្នុង​ការប្រយុទ្ធ​ណាមួយ​រួម​ជាមួយ​កង​​កម្លាំង​អាម៉េរិក​ដែល​ឈរជើង​នៅ​ជប៉ុន​។​

​អនុ​រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​ចិន​លោក ស៊ុន វ៉េ​ដុង​( Sun Weidong)​បាន​និយាយ​នៅ​ពេល​ចាប់ផ្តើម​កិច្ច​ពិភាក្សា​ជាមួយ​សម​ភាគី​ជប៉ុន ស៊ី​ហ្គេ​អូ យ៉ាម៉ាដា​( Shigeo Yamada)​ថា « ស្ថានភាព​សន្តិសុខ​​អន្តរជាតិ​កំពុង​ផ្លាស់ប្តូរ​ធំ​ណាស់ ហើយ​យើង​ឃើញ​ការវិល​មក​វិញ​នៃឯកតោភាគី​និយម គាំពារ​និយម​និង​គំនិត​សង្គ្រាមត្រជាក់​មួយ​»​។​

​ចិន​ជា​ដៃគូ​ពាណិជ្ជកម្ម​ធំ​បំផុត​របស់​ជប៉ុន ស្មើ​នឹង​មួយ​ភាគ​ប្រាំ​នៃ​ការនាំចេញ​របស់​ខ្លួន និង​ជិត​ស្មើ​មួយ​ភាគ​បួន​នៃការនាំ​ចូល​របស់ខ្លួន​។​វា​ក៏​ជា​មូលដ្ឋាន​ផលិតកម្មឧស្សាហកម្មធំ​មួយ​សំរាប់​បណ្តា​ក្រុមហ៊ុន​ជប៉ុន​ផងដែរ​។​

​លោក​យ៉ាម៉ាដា បាន​ប្រាប់​លោក​ស៊ុន​ថា «​នៅពេល​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ជប៉ុន​និង​ចិន​មាន​លទ្ធភាព​ច្រើន យើង​ក៏​ជួប​បញ្ហា​ជាច្រើន​និង​ការព្រួយបារម្ភ​ច្រើន​ផង​ដែរ​»​។​លោក​បាន​ចង្អុល​ទៅ​ជម្លោះ​កោះ​នៅ​ស​មុ​​ទ្រ​ចិន​ខាងកើត​ដែល​ជប៉ុន​ហៅ​សេន​កាគុ និង​ចិន​ហៅ​ថា​ទាវ​យុ សមយុទ្ធ​យោធា​រវាង​ចិន​និង​រុស្ស៊ី​កាលពីពេល​ថ្មីៗ​និង​ការ​បង្ហោះ​បា​ឡុងចិន​ដែល​គេ​សង្ស័យ​ថា​ធ្វើ​ចារកម្ម​លើ​ជប៉ុន​យ៉ាងតិច​បី​លើក​ចាប់​តាំង​​ពី​ឆ្នាំ​២០១៩​។​

​ក្នុង​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​មួយ​ក្រោយ​កិច្ចប្រជុំ ក្រសួងការបរទេស​ជ​ប៉ុន​បាន​និយាយថា​ខ្លួន​ក៏​បាន​បញ្ជាក់​អំពី​សារសំខាន់​នៃ​សន្តិភាព​និង​ស្ថិរភាព​នៅ​ច្រក​សមុទ្រ​តៃវ៉ាន់​។​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ​បាន​ព្រមព្រៀង​គ្នា​​ថា​នឹង​ព្យាយាម​និង​បង្កើត​ខ្សែ​ទំនាក់ទំនង​ផ្ទាល់​មួយ​៕

​អនុ​រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​ជប៉ុន ស៊ី​ហ្គេ​អូ យ៉ាម៉ាដា​(​ទី​ពីរ​ពី​ខាងស្តាំ​)​និយាយ​ទៅកាន់​អនុ​រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​ចិន ស៊ុន វ៉េ​ដុង (​ទី​ពីរ​ខាងឆ្វេង​)​ក្នុងអំឡុង​កិច្ចពិភាក្សា​សន្តិសុខ​ជប៉ុន​-​ចិន​កាលពី​ថ្ងៃ​ពុធ​​នៅ​ទីក្រុង​តូ​ក្យូ​