ប្រែសម្រួល : កញ្ញាដាលីស (ស្ត្រេតថែមស៍) ៖ អ្នកការទូតកំពូលរបស់ចិនលោក វ៉ាង យី បានប្រាប់អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាម៉េរិកលោក ហេនរី ឃីសស៊ីនជើ (Henry Kissinger) នៅទីក្រុងប៉េកាំងកាលពីថ្ងៃពុធខណៈទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីធ្លាក់ចុះក្នុងកម្រិតទាបជាប្រវត្តិសាស្ត្រយ៉ាងដូច្នេះថា សហរដ្ឋអាម៉េរិកត្រូវការ “គតិបណ្ឌិតការទូតតាមបែប ឃីសស៊ីនជើ (Kissinger)” នៅក្នុងគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនចំពោះប្រទេសចិន។
ខណៈរដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននិយាយថា ខ្លួនបានដឹងអំពីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហេនរី ឃីសស៊ីនជើ អាយុ ១០០ ឆ្នាំទៅកាន់ប្រទេសចិន តែគាត់មិនបានធ្វើសកម្មភាពក្នុងនាមរដ្ឋាភិបាលអាម៉េរិកទេ។
លោកឃីសស៊ីនជើបានបម្រើការជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាម៉េរិកនិងជាទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិនៅក្នុងរដ្ឋបាលរបស់ប្រធានាធិបតី រីឆាត និកសុន (Richard Nixon) និង ជើរ៉ាល់ ហ្វត (Gerald Ford)។
លោកបានដើរតួនាទីការទូតដ៏សំខាន់ក្នុងការធ្វើឱ្យមានប្រក្រតីភាពឡើងវិញនៃទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននិងប៉េកាំងក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៧០ ហើយបានទៅទស្សនកិច្ចប្រទេសចិនជាទៀងទាត់ចាប់តាំងពីចាកចេញពីតំណែង។
ដោយសំដៅលើលោកឃីសស៊ីនជើជា “មិត្តចាស់” លោកវ៉ាងបានសរសើរអតីតអ្នកការទូតអាម៉េរិករូបនេះ ដែលបានដើរតួជា “តួនាទីដែលមិនអាចជំនួសបាន” ក្នុងការបង្កើនការយោគយល់គ្នាទៅវិញទៅមករវាងប្រទេសទាំងពីរ។
ក្រសួងការបរទេសចិនបានស្រង់សម្តីលោកវ៉ាងដោយនិយាយក្នុងអំឡុងកិច្ចប្រជុំថា “គោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកចំពោះប្រទេសចិនតម្រូវឱ្យមានគតិបណ្ឌិតការទូតបែបឃីសស៊ីនជើនិងភាពក្លាហានខាងនយោបាយបែបនិកសុន”។
បញ្ហាជាច្រើនបានធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងអាម៉េរិកមានភាពតានតឹង រួមទាំងភាពជាដៃគូរបស់ចិនជាមួយរុស្ស៊ី ការទាមទារទឹកដីរបស់ចិនលើតៃវ៉ាន់ដែលគ្រប់គ្រងតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ និងការអំពាវនាវរបស់សហរដ្ឋអាម៉េរិកឱ្យមានការទប់ស្កាត់ពាណិជ្ជកម្មលើបច្ចេកវិជ្ជាទំនើប៕
លោកឃីសស៊ីនជើជួបលោកវ៉ាង យីក្នុងក្រុងប៉េកាំងកាលពីថ្ងៃពុធ