​ប្រែ​សម្រួល : កញ្ញា​ដា​លី​ស (​ស្ត្រេត​ថែមស៍​) ៖ ការផ្ទុះ​ដ៏​ខ្លាំងក្លា​មួយ​នៅឯ​ឃ្លាំង​ប្រេង​មួយ​កន្លែង​ក្នុង​តំបន់​ណាហ្គ័រ​ណូ​-​កា​រ៉ា​បាក់ (Nagorno-Karabakh) បាន​សម្លាប់​មនុស្ស​យ៉ាងហោចណាស់ ២០ នាក់ និង​រាប់រយ​នាក់​ទៀត​រងរបួស​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ ខណៈ​ដែល​ជនជាតិ​អា​មេ​នី​បាន​សម្រុក​ចាកចេញ​ពី​ដែនដី​ផ្តាច់ខ្លួន បន្ទាប់​ពី​យោធា​អា​សែ​បៃ​ហ្សង់​បាន​ដណ្តើម​យក​មក​វិញ​នូវ​ការគ្រប់គ្រង​ពេញលេញ​លើ​តំបន់​នេះ​។​

​អាជ្ញាធរ​ផ្តាច់ខ្លួន​បាន​និយាយថា ការផ្ទុះ​នៅ​កន្លែង​ស្តុក​ប្រេង​នៅ​ជិត​ទីក្រុង​ស្តេ​ផា​ណា​កឺ​ត (Stepanakert) ក្នុង​តំបន់​នេះ​បាន​សម្លាប់​មនុស្ស ២០ នាក់ និង​របួស​ជិត ៣០០ នាក់​។​

​ភ្លាមៗ​នោះ គេ​នៅ​មិនទាន់​ដឹង​ច្បាស់​ថា​តើ​ការផ្ទុះ​នេះ​កើតឡើង​ដោយសារ​អ្វី​នោះទេ ខណៈ​ដែល​អ្នកស្រុក​កំពុង​តម្រង់​ជួរ​ដើម្បី​យក​ប្រេងឥន្ធនៈ​សម្រាប់​រថយន្ត​របស់​ពួកគេ ដើម្បី​ចាកចេញ​ពី​តំបន់​នោះ​។​

​លោក ហ្គេច​ហាម ស្តេ​ផាន​យ៉ាន (Gegham Stepanyan) ជា​អ្នកឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​តំបន់​ណាហ្គ័រ​ណូ​-​កា​រ៉ា​បាក់ បាន​សរសេ​រលើ X ថា ភាគច្រើន​នៃ​ជនរងគ្រោះ​ស្ថិតក្នុង​ស្ថានភាព “​ធ្ងន់ធ្ងរ​ឬ​រ៉ាំរ៉ៃ​” ដោយ​បន្ថែម​ថា ជនរងគ្រោះ​នឹងត្រូវ​សណ្តោង​តាម​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ​ពី​តំបន់​នេះ​សម្រាប់​ការព្យាបាល​វេជ្ជសាស្ត្រ​ដើម្បី​ជួយសង្គ្រោះ​ជីវិត​របស់​ពួកគេ​។​

​យោធា​អា​សែ​បៃ​ហ្សង់​បាន​បណ្តេញ​កងកម្លាំង​អាមេ​នីក្នុង​រយៈពេល ២៤ ម៉ោង​កាលពី​សប្តាហ៍​មុន​ដោយ​បង្ខំ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ផ្តាច់ខ្លួន​យល់ព្រម​ទម្លាក់អាវុធ និង​ចាប់ផ្តើម​ការចរចា​ស្តីពី “​ការរួម​បញ្ចូល​ឡើងវិញ​” របស់​តំបន់​ណាហ្គ័រ​ណូ​-​កា​រ៉ា​បាក់​ទៅក្នុង​ប្រទេស​អា​ហ្សែ​បៃ​ហ្សង់ បន្ទាប់​ពី​ការគ្រប់គ្រង​បែប​ផ្តាច់ខ្លួន​បី​ទសវត្សរ៍​។​

​ខណៈ​អា​សែ​បៃ​ហ្សង់​សន្យាថា​នឹង​គោរព​សិទ្ធិ​ជនជាតិភាគតិ​ច​អា​មេ​នី​នៅក្នុង​តំបន់​និង​ស្ដារ​ការផ្គត់ផ្គង់​ឡើងវិញ​បន្ទាប់ពី​ការហ៊ុមព័ទ្ធ​រយៈពេល ១០ ខែ អ្នកស្រុក​ជា​ច្រើន​បារម្ភ​អំពី​ការ​សងសឹក​ហើយ​បាន​សម្រេចចិត្ត​ចាកចេញ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​អា​មេ​នី​។​

​រដ្ឋាភិបាល​អា​មេ​នី​បាន​និយាយថា អ្នកស្រុក​ជាង ៦.៥០០ នាក់​នៃ​តំបន់​ណាហ្គ័រ​ណូ​-​កា​រ៉ា​បាក់​បាន​ភៀសខ្លួន​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​អា​មេ​នី​គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ចន្ទ​។​

​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុង​មូ​ស្គូបា​ននិយាយថា កង​រក្សា​សន្តិភាព​រុស្ស៊ី​នៅ​តំបន់​ណាហ្គ័រ​ណូ​-​កា​រ៉ា​បាក់កំពុង​ជួយ​ដល់​ការជម្លៀស​។ មនុស្ស​ប្រហែល ៧០០ នាក់​នៅ​តែ​ស្ថិតក្នុង​ជំរំ​រក្សា​សន្តិភាព​នៅ​ទីនោះ​កាលពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ​។​

​មនុស្ស​រាប់​សិប​នាក់​កំពុង​តម្រង់​ជួរ​នៅ​ទីតាំង​ស្តុក​ប្រេងឥន្ធនៈ ជា​កន្លែង​ដែល​ការផ្ទុះ​បាន​កើតឡើង ដោយសារតែ​ពួកគេ​ត្រូវបាន​គេ​សន្យា​ផ្តល់​ប្រេងឥន្ធនៈ ដែល​មាន​ការខ្វះខាត​ខ្លាំង​ក្នុងអំឡុងពេល​ការហ៊ុមព័ទ្ធ សម្រាប់​រថយន្ត​របស់​ពួកគេ​អាច​ផ្លាស់​ទី​ទៅ​ប្រទេស​អា​មេ​នី នេះ​បើ​យោង​តាម​អាជ្ញាធរ​ផ្តាច់ខ្លួន​របស់​តំបន់​ណាហ្គ័រ​ណូ​-​កា​រ៉ា​បាក់​។​

​ការផ្ទុះ​នេះ​បាន​កើតឡើង​ប៉ុន្មាន​ម៉ោង​បន្ទាប់ពី​កិច្ចចរចា​ជុំ​ទី​ពីរ​រវាង​មន្ត្រី​អា​សែ​បៃ​ហ្សង់​និង​អ្នកតំណាង​របស់​ក្រុម​ផ្តាច់ខ្លួន​បាន​ធ្វើឡើង​កាលពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ​នៅក្នុង​ទីប្រជុំជន​ខូចា​លី (Khojaly) ភាគ​ខាងជើង​នៃ​ទីក្រុង​ធំ​របស់​តំបន់​ណាហ្គ័រ​ណូ​-​កា​រ៉ា​បាក់​។​

​ការចរចា​ជុំទីមួយ​បាន​ធ្វើឡើង​កាលពី​សប្តាហ៍​មុន​។ ការិយាល័យ​ប្រធានាធិបតី​របស់​អា​ហ្សែ​បៃ​ហ្សង់​បានឱ្យ​ដឹង​ក្នុង​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​មួយ​ថា កិច្ចចរចា​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង “​ក្នុង​បរិយាកាស​ស្ថាបនា​” ហើយ​ការចរចា​នោះ​ទៀតសោត​ផ្តោតលើ​ការផ្តល់​ជំនួយ​មនុស្សធម៌​និង​សេវាកម្ម​វេជ្ជសាស្ត្រ​ដល់​តំបន់​នេះ​៕

ការផ្ទុះ​ដ៏​ខ្លាំងក្លា​មួយ​នៅឯ​ឃ្លាំង​ប្រេង​មួយ​កន្លែង​ក្នុង​តំបន់​ណាហ្គ័រ​ណូ​-​កា​រ៉ា​បាក់ បាន​សម្លាប់​មនុស្ស​យ៉ាងហោចណាស់ ២០ នាក់ និង​រាប់រយ​នាក់​ទៀត​រងរបួស​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ