​ប្រែ​សម្រួល : កញ្ញា​ដា​លី​ស (​ដេល្លី​ម៉េល​) ៖ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​កាលពី​ថ្ងៃ​ពុធ​បាន​អនុម័ត​សេចក្តីសម្រេច​ចិត្ត​លើកដំបូង​របស់​ខ្លួន​ចាប់តាំងពី​ការ​ផ្ទុះឡើង​នៃ​សង្គ្រាម​អ៊ីស្រាអែល​-​ក្រុម​ហា​ម៉ាស ដោយ​អំពាវនាវ​ឱ្យ “​ផ្អាក​ប្រយុទ្ធ​ដើម្បី​មនុស្សធម៌​ជា​បន្ទាន់​និង​ពង្រីក​ឱ្យ​ធំ​” នៅក្នុង​តំបន់​ហ្កា​ហ្សា ដើម្បី​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ឡើង​សម្រាប់​ជន​ស៊ីវិល​ប៉ាឡេ​ស្ទីន​ក្នុងអំឡុងការ​វាយប្រ​ហា​រតាមជើង​អា​កាស​និង​ជើងគោក​របស់​អ៊ីស្រាអែល​។​

​ការបោះឆ្នោត​ក្នុង​ក្រុមប្រឹក្សា ដែល​មាន​សមាជិក​១៥ គឺ​ទទួល​ការគាំទ្រ​១២​ទល់​០ ដោយ​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក ចក្រភព​អង់គ្លេស និង​រុស្ស៊ី​បាន​អនុប្បវាទ​។

​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​និង​ចក្រភព​អង់គ្លេស​បាន​អនុប្បវាទ​ដោយសារ​តែ​សេចក្តីសម្រេច​ចិត្ត​នេះ​មិន​បាន​បញ្ចូល​ឃ្លា​ថ្កោលទោស​ការ​លុកលុយ​ថ្ងៃទី ៧ ខែ​តុលា​ដោយ​ក្រុម​ហា​ម៉ាស ហើយ​រុស្ស៊ី​អនុប្បវាទ​គឺ​ដោយ​សារ​តែ​ការខកខាន​របស់​សេចក្តី​សម្រេច​ចិត្ត​នេះ​ក្នុង​ការទាមទារ​ឱ្យ​មាន​បទ​ឈប់​បាញ់​ដើម្បី​មនុស្សធម៌ ដែល​អ៊ីស្រាអែល​និង​សហរដ្ឋ​អាម៉េរិក​ជំទាស់​។​

​សេចក្តីព្រាង​ចុងក្រោយ​បាន​លុបចោល​ភាសា “​ការទាមទារ​” ទៅជា “​ការអំពាវនាវ​” សម្រាប់​ការផ្អាក​ប្រយុទ្ធ​ដើម្បី​មនុស្សធម៌ និង​សម្រាប់ “​ការដោះលែង​ជាបន្ទាន់ និង​ដោយ​គ្មាន​លក្ខខណ្ឌ​នៃ​ចំណាប់ខ្មាំង​ទាំងអស់​ដែល​ចាប់​ដោយ​ក្រុម​ហា​ម៉ាស​និង​ក្រុម​ផ្សេងទៀត​” ។​

​ទោះយ៉ាងណា​ក៏ដោយ សេចក្តីសម្រេចចិត្ត ដែល​សរសេរ​ដោយ​ប្រទេស​ម៉ា​ល់តា បាន​យក​ឈ្នះ​លើ​ការខ្វែងគំនិត​គ្នា​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ ដែល​បាន​រារាំង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​នេះ​មិន​ឱ្យ​អនុម័ត​សេចក្តីសម្រេច​ចិត្ត​ពីមុនៗ​ចំនួន​បួន​។​

​គួរបញ្ជាក់​ថា ក្នុង​ការវាយប្រហា​ររ​បស់​ពួកគេ​កាលពី​ថ្ងៃទី ៧ ខែ​តុលា​នៅ​អ៊ីស្រាអែល ក្រុម​សកម្មប្រយុទ្ធ​ហា​ម៉ាស​បាន​សម្លាប់​មនុស្ស​ប្រហែល ១.២០០ នាក់ និង​ចាប់​ចំណាប់ខ្មាំង​ប្រហែល ២៤០ នាក់​ផ្សេង​ទៀត​។ អ៊ីស្រាអែល​បាន​ឆ្លើយតប​ជាមួយ​នឹង​ការវាយប្រហារ​តាម​អាកាស និង​ការ​វាយ​តាម​ជើងគោក​នៅ​តំបន់​ហ្កា​ហ្សា​ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ក្រុម​ហា​ម៉ាស ដែល​ក្រសួង​សុខាភិបាល​របស់​ហ្កា​ហ្សា​និយាយ​ថា​បាន​សម្លាប់​ជនជាតិ​ប៉ាឡេ​ស្ទីន​ជាង ១១.០០០ នាក់ ដោយ​ពីរភាគបី​នៃ​ពួក​គេ​ជា​ស្ត្រី​និង​កុមារ​៕

ជន​ប៉ាឡេ​ស្ទីន​ដែល​ភៀសខ្លួន​ពី​ការប្រយុទ្ធ​កំពុង​ត្រៀម​នំ​សម្រាប់​ទទួល​ទាន​នៅ​ជំរំ​របស់ UNDP នៅ​សង្កាត់​ខាន់​យូ​នី​ស កាលពី​ថ្ងៃ​ពុធ ទី​១៥ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២៣